| Lp. | Nazwa pojęcia | Definicja | Źródło  | 
| 1. | Aparat do mierzenia ciśnienia | Narzędzie pomiarowe do mierzenia ciśnienia  w płynach. | Definicja opracowana przez zespół ekspercki na podstawie: Krajewska-Kułak E., Szczepański M.: Badanie fizykalne w praktyce pielęgniarek i położnych. Wyd. Czelej, Lublin 2008 | 
| 2. | Antyseptyka | Postępowanie odkażające mające na celu niszczenie drobnoustrojów na skórze, błonach śluzowych,  w zakażonych ranach. | Ciuruś M.: Procedury higieny  w placówkach ochrony zdrowia. Instytut Problemów Ochrony Zdrowia, Warszawa 2013 | 
| 3. | Aseptyka | Postępowanie mające na celu utrzymanie jałowości pomieszczeń, narzędzi i materiałów opatrunkowych. | 
https://chirurgia-transplantacyjna.wum.edu.pl/sites/chirurgia-transplantacyjna.wum.edu.pl/files/aseptyka-iiirok2014.pdf  [dostęp: 31.10.2018] | 
| 4. | Badanie fizykalne | Część badania lekarskiego oraz pielęgniarskiego składającego się z oglądania, opukiwania, omacywania i osłuchiwania, dotyczących części ciała bądź ich funkcji. | Dyk D.: Badanie fizykalne  w pielęgniarstwie. PZWL, Warszawa 2013 | 
| 5. | Cewnik | Rurka służąca do wprowadzenia do narządów i jam ciała w celach diagnostycznych lub leczniczych. | Definicja opracowana przez zespół ekspercki na podstawie: Białobrzeska B., Dębska-Ślizeń A.: Pielęgniarstwo nefrologiczne. PZWL, Warszawa 2015 | 
| 6. | Cewnikowanie pęcherza moczowego | Polega na wprowadzeniu przez cewkę moczową do pęcherza moczowego cewnika (cienkiej rurki), co umożliwia odpływ moczu z pęcherza moczowego bezpośrednio do worka. | Białobrzeska B., Dębska-Ślizeń A.: Pielęgniarstwo nefrologiczne. PZWL, Warszawa 2015 | 
| 7. | Dezynfekcja | Postępowanie mające na celu niszczenie drobnoustrojów. Dezynfekcja dotyczy przedmiotów  i powierzchni użytkowych. | 
http://insektpol.pl/dezynfekcja-metody.html  [dostęp: 31.10.2018] | 
| 8. | Drenaż ułożeniowy | Ułożenie pacjentów stosowane w celu ułatwienia odpływu wydzieliny zalegającej w drogach oskrzelowych. | Chorostowska-Wynimko J., Franczuk M.: Choroby obturacyjne układu oddechowego w wieku podeszłym. Urban & Partner, Poznań 2013 | 
| 9. | Empatia | Prawdziwe zrozumienie chorego, jest odzwierciedleniem pewnej wrażliwości, by móc odczuwać emocje i odbierać nawet najsubtelniejsze sygnały wysłane przez inną osobę. | Definicja opracowana przez zespół ekspercki na podstawie: 
https://sjp.pl/empatia
 [dostęp: 31.10.2018] | 
| 10. | Epilepsja | Choroba objawiająca się napadami drgawek i utratą przytomności. | 
https://sjp.pwn.pl/slowniki/epilepsja.html  [dostęp: 31.10.2018] | 
| 11. | Gastrostomia | Zabieg operacyjny polegający na utworzeniu otworu do żołądka, umożliwiający sztuczne odżywianie. | 
https://sjp.pwn.pl/slowniki/gastrostomia.html
 [dostęp: 31.10.2018] | 
| 12. | Gimnastyka oddechowa | Seria samodzielnie wykonywanych ćwiczeń oddechowych w różnych pozycjach, mających na celu poprawę ruchomości klatki piersiowej. | Chorostowska-Wynimko J., Franczuk M.: Choroby obturacyjne układu oddechowego w wieku podeszłym. Urban & Partner, Poznań 2013 | 
| 13. | Glukometr | Urządzenie diagnostyczne służące do pomiaru poziomu glukozy (cukru) we krwi. | Krajewska-Kułak E., Szczepański M.: Badanie fizykalne w praktyce pielęgniarek i położnych. Wyd. Czelej, Lublin 2008 | 
| 14. | Inhalacja | Zabieg leczniczy polegający na wdychaniu par ziół lub leków. Stosowany w leczeniu schorzeń dróg oddechowych (katar, kaszel, choroby zatok). Inaczej – wziewanie. | Definicja opracowana przez zespół ekspercki na podstawie: 
https://sjp.pwn.pl/slowniki/inhalacja.html  [dostęp: 31.10.2018] | 
| 15. | Kaniula | Plastikowa rurka umieszczana przy pomocy stalowej igły tymczasowo w żyle. Jej część zewnętrzna pozwala na przyłączenie strzykawki lub kroplówki. Dzięki kaniuli pacjenci mogą otrzymywać dożylnie lekarstwa bez konieczności każdorazowego wykonywania nowego wkłucia. Potoczne określenie to wenflon. | Zawadzki A.: Medycyna ratunkowa i katastrof. Podręcznik dla studentów uczelni medycznych. PZWL, Warszawa 2013 | 
| 16. | Kolostomia | Polega na operacyjnym wyłonieniu jelita grubego na zewnętrzną powierzchnię skóry. Zazwyczaj znajduje się po lewej stronie brzucha. Wykonuje się ją, gdy zachodzi konieczność wycięcia części jelita grubego lub odbytnicy. | 
http://ptps.pl/kolostomia
 [dostęp: 31.10.2018] | 
| 17. | Odleżyny | Miejscowa martwica tkanek na skutek ucisku,  w wyniku której powstaje owrzodzenie. Dotyczy zwykle tkanek przylegających do wypukłych części układu kostnego.  | 
http://www.choroby.senior.pl/78,0,Odlezyny-8211-przyczyny-czynniki-ryzyka-profilaktyka,8027.html  [dostęp: 31.10.2018] | 
| 18. | Okres terminalny | Okres choroby, w którym następuje nieodwracalne pogorszenie ogólnego stanu chorego z nasileniem dolegliwości fizycznych, połączonych z ograniczeniem sprawności ruchowej. | 
https://www.zwrotnikraka.pl/objawy-smierci-agonia  [dostęp: 31.10.2018] | 
| 19. | Opieka paliatywna | Aktywna, wszechstronna i całościowa opieka nad pacjentami chorującymi na nieuleczalne, postępujące choroby w końcowym okresie życia. | 
http://www.hospicjum.chojnice.pl/index.php?id=definicje [dostęp: 31.10.2018] | 
| 20. | Pompa infuzyjna | Rodzaj sprzętu medycznego stosowanego do precyzyjnego dawkowania i ciągłego podawania leku drogą dożylną. | 
http://www.medipment.pl/produkty/pompy-infuzyjne-strzykawkowe-948
 [dostęp: 31.10.2018] | 
| 21. | Popromienne zapalenie skóry | Działanie niepożądane stwierdzone u osób poddanych promieniowaniu. Ryzyko jego wystąpienia zależy w znacznym stopniu od wielkości dawki promieniowania i rozległości obszaru skóry narażonej na jego działanie. | 
https://www.mp.pl/onkologia/wytyczne/96938,profilaktyka-i-leczenie-dzialan-niepozadanych-radioterapii-manifestujacych-sie-na-skorze-zalecenia-mascc
 [dostęp: 31.10.2018] | 
| 22. | Porty naczyniowe | Trwały dostęp dożylny zakładany pacjentom,  u których istnieje potrzeba długotrwałej terapii dożylnej, np. chemioterapii. | 
http://www.nowewyrazy.uw.edu.pl/haslo/port-naczyniowy.html
 [dostęp: 31.10.2018] | 
| 23. | Promocja zdrowia | Proces umożliwiający ludziom zwiększenie kontroli nad własnym zdrowiem oraz jego umacnianie. Do głównych uwarunkowań stanu zdrowia zalicza się styl życia oraz środowisko. | Definicja opracowana przez zespół ekspercki na podstawie definicji WHO | 
| 24. | Proces pielęgnowania | Uporządkowany i systematyczny sposób określania problemów opiekuńczych człowieka, ustalanie planów ich rozwiązywania, realizowanie tych planów oraz ocenianie stopnia efektywności osiąganej w rozwiązywaniu zidentyfikowanych problemów. Proces pielęgnowania ukierunkowany jest na biologiczne, psychiczne, społeczne i duchowe potrzeby chorego i jego środowiska. | Kluczek I.: Proces pielęgnowania jako metoda pracy i dokumentowania opieki pielęgniarskiej. Biuletyn Informacyjny OIPiP, nr 1/2010 | 
| 25. | Profilaktyka przeciwodleżynowa | Rzetelna, prawidłowo prowadzona ocena ryzyka powstania odleżyn, prawidłowa pielęgnacja skóry chorego, eliminacja ucisku, prawidłowa dieta. | 
http://razemzmieniamyswiat.pl/media/medi/2015_medi_marzec.compressed.pdf
 [dostęp: 31.10.2018] | 
| 26. | Przetoka | Połączenie dwóch lub więcej narządów powstałe najczęściej wskutek choroby, czasami urazów  a także wykonywane celowo chirurgicznie. | Bloomfeld R., Bickston S.: Nieswoiste zapalenie jelit. Urban & Partner, Wrocław 2013 | 
| 27. | Rehabilitacja przyłóżkowa | Kompleksowe usprawnianie osób przewlekle lub czasowo unieruchomionych w łóżku.  | Definicja opracowana przez zespół ekspercki na podstawie: Kilańska D.: Pielęgniarstwo w podstawowej opiece zdrowotnej. Makmed, Lublin 2008 | 
| 28. | Samoopieka | Działania podejmowane indywidualnie, w obrębie rodziny lub wspólnoty, mające na celu poprawę, przywrócenie zdrowia lub też zapobieganie i leczenie chorób. W praktyce pojęcie to obejmuje wykonywanie ćwiczeń w celu utrzymania sprawności fizycznej oraz zdrowia psychicznego, zdrowe odżywianie, samoleczenie, umiejętność samoobserwacji, przestrzeganie zasad higieny oraz unikanie zagrożeń dla zdrowia, przestrzeganie zaleceń lekarskich. | 
http://epposi.org/wp-content/uploads/2015/07/EPPOSI-Self-Care-Backgrounder_PL-PL.pdf  [dostęp: 31.10.2018] | 
| 29. | Samopielęgnacja | Samodzielne działania na rzecz własnego zdrowia poprzez samodzielną pielęgnację, np. rany pooperacyjnej, wyłonionej stomii czy zakładanie opatrunku. | Kilańska D.: Pielęgniarstwo  w podstawowej opiece zdrowotnej. Makmed, Lublin 2008 | 
| 30. | Sterylizacja | Działanie polegające na niszczeniu drobnoustrojów  i ich przetrwalników metodami fizycznymi (wysoka temperatura, promieniowanie nadfioletowe)  i chemicznymi (alkohol). | 
https://www.ekologia.pl/wiedza/slowniki/leksykon-ekologii-i-ochrony-srodowiska/sterylizacja  [dostęp: 31.10.2018] | 
| 31. | Stetoskop | Przyrząd diagnostyczny stosowany w medycynie, służący do osłuchiwania pacjenta, głównie jego klatki piersiowej, serca i jamy brzusznej. | Krajewska-Kułak E., Szczepański M.: Badanie fizykalne w praktyce pielęgniarek i położnych. Wyd. Czelej, Lublin 2008 | 
| 32. | Stomia | Wyprowadzenie ujścia narządów wewnętrznych przez skórę np. jelita cienkiego. Inaczej – przetoka, otwór.  | 
https://www.poradnikzdrowie.pl/zdrowie/uklad-pokarmowy/stomia-co-jest-stoma-i-kiedy-sie-ja-wykonuje-aa-iuKf-TtK5-RoKe.html  [dostęp: 31.10.2018] | 
| 33. | Środki ochronne | Urządzenia lub wyposażenie noszone bądź trzymane przez daną osobę w celu ochrony przed zagrożeniami mogącymi mieć wpływ na jej zdrowie lub bezpieczeństwo pracy. | Definicja opracowana przez zespół ekspercki na podstawie  
https://m.ciop.pl/CIOPPortalWAR/appmanager/ciop/pl?_nfpb=true&_pageLabel=P12600148111342798606193&html_tresc_root_id=1361&html_tresc_id=1659&html_klucz=1356&html_klucz_spis
 [dostęp: 31.10.2018] | 
| 34. | Tlenoterapia | Metoda terapeutyczna polegająca na wykorzystywaniu tlenu w leczeniu poprzez zwiększenie jego stężenia w powietrzu wdechowym. | 
https://pl.wikipedia.org/wiki/Tlenoterapia  [dostęp: 31.10.2018] | 
| 35. | Tracheostomia | Chirurgiczne wytworzenie otworu w tchawicy i na szyi. | 
https://pl.glosbe.com/pl/pl/tracheostomia
 [dostęp: 03.09.2018] | 
| 36. | Worek stomijny | Zabezpieczenie stomii. Worek stomijny z reguły jest przeźroczysty, aby bez usuwania zabezpieczenia stomii można było ją obserwować i obsługiwać. | 
https://gastroenterologia-praktyczna.pl/a1614/Chorzy-ze-stomia.html
 [dostęp: 31.10.2018] | 
| 37. | Wywiad środowiskowo-rodzinny | Czynność, którą przeprowadza się na pierwszej wizycie u pacjenta oraz jego rodziny w celu określenia sytuacji podopiecznego i zaplanowania świadczeń usług pielęgniarskich. | Definicja opracowana przez zespół ekspercki na podstawie: Kózka M., Płaszewska-Żywko L. (red.): Diagnozy i interwencje pielęgniarskie. PZWL, Warszawa 2010 | 
| 38. | Zakażenia szpitalne | Zakażenie, które pojawiło się w wyniku leczenia  w szpitalu lub w związku z pobytem w szpitalu. Zakażenie uznaje się za szpitalne, jeżeli wystąpiło 48–72 godziny od przyjęcia lub wypisania ze szpitala. Dotyczy zarówno pacjenta, jak i personelu.  | 
https://sknzp.wum.edu.pl/sites/sknzp.wum.edu.pl/files/zakazenia_szpitalne_michal_pytkowski.pdf  [dostęp: 31.10.2018] | 
| 39. | Zespół terapeutyczny | Zespół specjalistów opiekujących się pacjentem na różnych etapach choroby (np. pielęgniarki, lekarze, psycholodzy, fizjoterapeuci, pracownicy socjalni, duszpasterze, personel pomocniczy, wolontariusze) | Definicja opracowana przez zespół ekspercki na podstawie: Kilańska D.: Pielęgniarstwo  w podstawowej opiece zdrowotnej. Wyd. Makmed, Lublin 2008 |