INFOdoradca+ Informacje o zawodach - Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej

Pielęgniarka – specjalistka pielęgniarstwa nefrologicznego 222208

• Pielęgniarka.
• Pielęgniarka dializacyjna.
• Pielęgniarka nefrologiczna.
• Pielęgniarka transplantologiczna.

W Międzynarodowym Standardzie Klasyfikacji Zawodów ISCO-08 odpowiada grupie:

• 2221 Nursing professionals.

Według Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD 2007):

• Sekcja Q – Opieka zdrowotna i pomoc społeczna.

Notka metodologiczna

Opis informacji o zawodzie opracowano na podstawie:

• analizy źródeł (akty prawne, klasyfikacje krajowe, międzynarodowe), źródeł internetowych oraz wyników badań i analiz prowadzonych w projekcie SPO RZL (2006-2007) „Opracowanie i upowszechnianie krajowych standardów kwalifikacji zawodowych”,
• analizy opisu zawodu zamieszczonego w wyszukiwarce opisów zawodów na Wortalu Publicznych Służb Zatrudnienia,
• badań ankietowych prowadzonych w projekcie INFODORADCA+ w październiku 2018 r.,
• zebranych opinii od recenzentów, członków panelu ewaluacyjnego oraz zespołu ds. walidacji i jakości informacji o zawodach.

Autorzy i eksperci opiniujący

Zespół Ekspercki:

• Beata Foksińska – Szpital Uniwersytecki nr 1 im. dr. A. Jurasza, Bydgoszcz.
• Katarzyna Skoczylas – Instytut Technologii Eksploatacji – PIB, Radom.
• Małgorzata Wiśniewska – Nowy Szpital, Świecie.

Zespół ds. walidacji i jakości informacji o zawodzie:

• Dorota Koprowska – Instytut Technologii Eksploatacji – PIB, Radom.
• Jolanta Religa – Instytut Technologii Eksploatacji – PIB, Radom.
• Krzysztof Symela – Instytut Technologii Eksploatacji – PIB, Radom.
• Ireneusz Woźniak – Instytut Technologii Eksploatacji – PIB, Radom.

Recenzenci:

• Agnieszka Pluta – Collegium Medicum, Bydgoszcz.
• Edyta Sułkowska – Mazowiecki Szpital Specjalistyczny, Radom.

Panel ewaluacyjny – przedstawiciele partnerów społecznych:

• Marzena Humańska – Okręgowa Izba Pielęgniarek i Położnych w Bydgoszczy, Bydgoszcz.
• Marta Polanowska – Stowarzyszenie Zdrowie przy Medycznym Studium Zawodowym w Brzegu, Brzeg.

Data (rok) opracowania opisu informacji o zawodzie: 2018 r.

Pielęgniarka – specjalista pielęgniarstwa nefrologicznego realizuje samodzielnie specjalistyczne świadczenia pielęgnacyjne, diagnostyczne, lecznicze, zapobiegawcze, rehabilitacyjne oraz z zakresu promocji zdrowia w dziedzinie pielęgniarstwa nefrologicznego. Obejmuje opieką pacjentów nefrologicznych i ich rodziny w ramach poradni nefrologicznej, oddziału nefrologii, stacji dializ ³⁶, ośrodka transplantacji ³¹ oraz dzieci i młodzież z chorobami nerek, leczonych w ośrodkach pediatrycznych.

Opis pracy

Pielęgniarka – specjalista pielęgniarstwa nefrologicznego ocenia stan pacjenta, rozpoznaje problemy i powikłania oraz stany zagrożenia życia u pacjentów nefrologicznych leczonych zachowawczo lub nerkozastępczo ²⁸. Planuje opiekę nad pacjentem na poszczególnych etapach leczenia, uczestniczy w diagnostyce chorób nerek.

Przeprowadza bezpiecznie zabiegi nerkozastępcze ⁴¹. Sprawuje opiekę nad pacjentem przed i po zabiegach operacyjnych, przygotowuje pacjenta i jego rodzinę do transplantacji ³⁷. Podejmuje czynności ratownicze w stanach zagrożenia życia.

Opracowuje plan edukacji, prowadzi edukację i reedukację wobec pacjenta leczonego zachowawczo i nerkozastępczo oraz wobec osób ze środowiska pacjenta, rodziny, opiekuna. Monitoruje jakość wykonywanych czynności w ramach sprawowanej samoopieki. Opracowuje i wdraża standardy opieki nefrologicznej. Współuczestniczy w realizacji programów lekowych z zastosowaniem innowacyjnych substancji czynnych, w ramach świadczeń gwarantowanych. Doradza w zakresie konieczności stosowania leczenia dietetycznego.

Wspiera i mobilizuje pacjenta oraz jego rodzinę na każdym etapie leczenia, ułatwia adaptację do choroby, udziela informacji na temat możliwości uzyskania pomocy instytucjonalnej i pozainstytucjonalnej.

Podejmuje działania zapobiegające szerzeniu się zakażeń wewnątrzoddziałowych i szpitalnych. Współpracuje z firmami odpowiedzialnymi za zaopatrzenie pacjentów w niezbędny sprzęt do przeprowadzenia zabiegów dializy ¹³.

Sposoby wykonywania pracy

Zakres pracy pielęgniarki – specjalisty pielęgniarstwa nefrologicznego obejmuje m.in:

• sprawowanie opieki nad pacjentem nefrologicznym leczonym zachowawczo w trybie ambulatoryjnym ³⁸ lub stacjonarnym ³⁹,
• sprawowanie opieki nad pacjentem leczonym nerkozastępczo różnymi metodami dializy wewnątrz ¹⁴ i zewnątrzustrojowej ¹⁵ – dializa otrzewnowa, hemodializa ²³,
• sprawowanie opieki nad pacjentem leczonym technikami ciągłymi – hemofiltracja ²⁴, hemodiafiltracja ²² oraz nad pacjentem leczonym za pomocą zabiegów hemoperfuzji ²⁵ i plazmaferezy ³²,
• sprawowanie opieki nad pacjentem w okresie okołotransplantacyjnym w ramach przygotowania do przeszczepienia nerki oraz po transplantacji nerki,
• uczestniczenia w programach edukacji zdrowotnej w poszczególnych etapach choroby, w okresie predializy ³⁴, leczenia nerkozastępczego oraz transplantacji.

Zawód pielęgniarka – specjalista pielęgniarstwa nefrologicznego może być wykonywany zarówno przez kobiety, jak i mężczyzn.

Więcej szczegółowych informacji znajduje się w sekcjach: 3.1. Zadania zawodowe oraz 3.2. Kompetencja zawodowa.

Warunki pracy

Pielęgniarka – specjalista pielęgniarstwa nefrologicznego wykonuje swoją pracę w salach szpitalnych, gabinetach zabiegowych, salach dializacyjnych publicznych i niepublicznych placówek, takich jak szpitale z oddziałami nefrologii, poradnie specjalistyczne, ośrodki dializ, poradnie i ośrodki transplantacyjne.

Może też pracować w pomieszczeniach biurowych jednostek administracji publicznej lub salach wykładowych uczelni i innych ośrodków prowadzących kształcenie lub szkolenie pielęgniarek.

Pomieszczenia te posiadają zazwyczaj oświetlenie dzienne i sztuczne oraz instalacje klimatyzacyjne.

Więcej informacji znajduje się w sekcji: 4.1. Możliwości podjęcia pracy w zawodzie.

Wykorzystywane maszyny i narzędzia pracy

Pielęgniarka – specjalista pielęgniarstwa nefrologicznego w działalności zawodowej wykorzystuje m.in.:

• aparat do hemodializy ⁵,
• aparat do automatycznej dializy otrzewnowej ²,
• systemy do ręcznego prowadzenia dializy otrzewnowej,
• łóżka szpitalne lub fotele dializacyjne,
• wagi (w tym stojącą, krzesełkową lub wagę najazdową),
• urządzenia do monitorowania funkcji życiowych, np.: kardiomonitor, pulsoksymetr, termometr ręczny lub automatyczny, aparat do pomiaru ciśnienia tętniczego, stetoskop, glukometr ²¹,
• specjalistyczny sprzęt jednorazowego użytku, dedykowany do przeprowadzenia zabiegów nerkozastępczych (dializatory ¹⁶, filtry, linie dializacyjne ²⁹, igły do przetok tętniczo-żylnych ³⁵, worki z płynami do dializy otrzewnowej),
• reduktor tlenowy,
• butlę tlenową,
• narzędzia chirurgiczne (pincety, peny),
• pompę infuzyjną ³³,
• aparat elektrokardiograficzny ⁴,
• ssak elektryczny,
• defibrylator ¹²,
• laryngoskop ²⁷,
• aparat do ciągłego leczenia nerkozastępczego ³,
• urządzenie do bioimpedancji elektrycznej ⁷,
• systemy informatyczne,
• urządzenia biurowe (komputer, drukarka, skaner).

Organizacja pracy

Pielęgniarka – specjalista pielęgniarstwa nefrologicznego może realizować świadczenia pielęgniarskie w placówkach publicznych i niepublicznych świadczących usługi w trybie ambulatoryjnym lub zapewniających usługi całodobowo.

Praca może być wykonywana w charakterze pracy jednozmianowej lub w systemie zmianowym. Pielęgniarka pracująca w trybie jednozmianowym zapewnia najczęściej opiekę w dni powszednie. Może pełnić funkcje kierownicze w charakterze pielęgniarki oddziałowej lub pielęgniarki koordynującej w oddziałach nefrologii, transplantologii lub stacji dializ. Pielęgniarka zatrudniona w trybie jednozmianowym może też realizować opiekę nad pacjentami w poradni nefrologicznej, poradni transplantologicznej, ośrodku dializy otrzewnowej, w zależności od przyjętej organizacji pracy w danej placówce lub pełnić funkcję edukatora.

Praca wykonywana w trybie zmianowym ma zapewniać pacjentom ciągłość opieki we wszystkie dni tygodnia, również w dni świąteczne. Najczęściej realizowana jest w formie dyżurów pielęgniarskich, 12-godzinnych przy organizacji pracy dwuzmianowej lub 8-godzinnych w przypadku pracy trzyzmianowej. Pracę w systemie zmianowym pielęgniarka – specjalista pielęgniarstwa nefrologicznego wykonuje najczęściej w jednostkach szpitalnych posiadających w swojej strukturze oddział nefrologii, transplantologii lub/i stację dializ zapewniającą świadczenia całodobowe. W niepublicznych placówkach, które realizują zabiegi hemodializy w trybie ambulatoryjnym, praca może mieć charakter pracy trójzmianowej.

Charakter pracy, godziny rozpoczęcia i zakończenia pracy określają wewnętrzne przepisy pracodawcy zgodnie z przyjętą organizacją pracy w danej placówce.

Pielęgniarki są ustawowo zobowiązane do zrzeszania się w Okręgowej Izbie Pielęgniarek i Położnych właściwej dla miejsca wykonywania zawodu. Członkostwo w izbie wiąże się z odprowadzaniem składek. Izby prowadzą rejestr pielęgniarek, orzekają w zakresie odpowiedzialności zawodowej i sprawują pieczę nad należytym wykonywaniem zawodów pielęgniarskich.

Zagrożenia mające wpływ na bezpieczeństwo pracy człowieka

Pielęgniarka – specjalisty pielęgniarstwa nefrologicznego wykonując swoją pracę narażona jest m.in. na:

• działanie drażniących substancji i preparatów chemicznych, w tym środków dezynfekcyjnych, środków myjąco-dezynfekcyjnych, leków, lateksu jako składnika gumy stosowanego przy produkcji rękawic medycznych,
• działanie czynników biologicznych w postaci wirusów, w tym wirusów hepatotropowych ⁴⁰, bakterii, grzybów chorobotwórczych, pasożytów,
• działanie czynników fizycznych poprzez ekspozycję na promieniowanie jonizujące, elektromagnetyczne i promieniowanie emitowane przez ekrany monitorów,
• obciążenie układu mięśniowo-szkieletowego związane z wykonywaniem pracy w nieergonomicznych warunkach ¹⁹, np.: przenoszenie, transportowanie pacjentów, dystrybucja leków, sprzętu medycznego, wymuszona pozycja ciała, praca zmianowa, praca w porze nocnej, niedobory kadrowe, brak personelu pomocniczego,
• obciążenie psychiczne związane ze stresem wskutek ponoszonej odpowiedzialności za zdrowie i życie pacjenta, podejmowanie działań ratowniczych, działanie pod presją czasu, zachowania agresywne pacjentów,
• urazy, pobicie, potłuczenie w wyniku sprawowania opieki nad pacjentem będącym pod wpływem alkoholu lub narkotyków,
• wystąpienie choroby zawodowej ¹⁰ w wyniku ekspozycji ²⁰ na czynniki ryzyka w postaci choroby zakaźnej (np. wirusowe zapalenie wątroby) oraz innych chorób, w szczególności obciążających narząd ruchu, choroby alergiczne,
• wystąpienie syndromu wypalenia zawodowego wskutek obciążających warunków pracy oraz wieloletniej opieki nad grupą pacjentów przewlekle chorych; dotyczy szczególnie pracy w stacjach dializ.

Wymagania psychofizyczne

Dla pracownika wykonującego zawód pielęgniarka – specjalista pielęgniarstwa nefrologicznego ważne są:

w kategorii wymagań fizycznych

• ogólna wydolność fizyczna,
• ostrość wzroku,
• ostrość słuchu,
• sprawność zmysłu węchu,
• sprawność zmysłu dotyku,
• zmysł równowagi;

w kategorii sprawności sensomotorycznych

• koordynacja wzrokowo-ruchowa,
• rozróżnianie barw,
• ostrość wzroku,
• ostrość słuchu,
• powonienie,
• spostrzegawczość,
• czucie dotykowe,
• zręczność rąk i palców;

w kategorii sprawności i zdolności

• zdolność koncentracji uwagi,
• podzielność uwagi,
• zdolność nawiązywania kontaktów z pacjentem niezależnie od stopnia jego niepełnosprawności,
• wyobraźnia,
• predyspozycje do postepowania z ludźmi,
• zdolność nawiązywania kontaktu z ludźmi,
• zdolność współpracy w zespole,
• łatwość wypowiadania się w mowie i/lub w piśmie,
• zdolność podejmowania szybkich i trafnych decyzji,
• zdolność analizowania sytuacji i podejmowania ryzyka,
• zdolność do przestrzegania reguł, przepisów i standardów,
• zdolność skutecznego przekonywania;

w kategorii cech osobowościowych

• szacunek dla godności człowieka,
• odpowiedzialność za działania zawodowe,
• samodzielność,
• samokontrola,
• empatia,
• asertywność,
• systematyczność,
• operatywność,
• skuteczność,
• gotowość do wprowadzania zmian,
• komunikatywność,
• dokładność,
• radzenie sobie ze stresem,
• gotowość do ustawicznego uczenia się oraz dzielenia się wiedzą.

Więcej informacji znajduje się w sekcjach: 3.3. Kompetencje społeczne; 3.4. Profil kompetencji kluczowych dla zawodu.

Wymagania zdrowotne

Praca w zawodzie pielęgniarka – specjalista pielęgniarstwa nefrologicznego zalicza się do pracy ciężkiej fizycznie, dlatego do wykonywania zawodu niezbędna jest wysoka ogólna wydolność fizyczna oraz sprawność układu kostno-stawowego.

Przeciwwskazaniami do podjęcia pracy w zawodzie są m.in.:

• zaburzenia sprawności kończyn,
• zaburzenia sprawności manualnej,
• zaburzenia zmysłów wzroku, słuchu, węchu,
• zaburzenia sprawności sensomotorycznej, rozróżniania barw, koordynacji wzrokowo-ruchowej w stopniu niewielkim i dużym oraz percepcji kształtów w stopniu dużym,
• zaburzenia układów fizjologicznych, krążeniowego i oddechowego w stopniu dużym, układu nerwowego, mięśniowego i kostno-stawowego w stopniu niewielkim i dużym,
• zaburzenia psychiczne, upośledzenie psychiczne, zaburzenia nerwicowe,
• choroby zakaźne i pasożytnicze.

Więcej informacji znajduje się w sekcji: 4.4. Możliwości zatrudnienia osób niepełnosprawnych w zawodzie.

Wykształcenie niezbędne do podjęcia pracy w zawodzie

Do podjęcia pracy w zawodzie pielęgniarka – specjalista pielęgniarstwa nefrologicznego wymagane jest wykształcenie wyższe I stopnia na kierunku pielęgniarstwo oraz ukończenie specjalizacji w dziedzinie pielęgniarstwa nefrologicznego.

Tytuły zawodowe, kwalifikacje i uprawnienia niezbędne/preferowane do podjęcia pracy w zawodzie

Do wykonywania zawodu pielęgniarka – specjalista pielęgniarstwa nefrologicznego niezbędne jest posiadanie prawa wykonywania zawodu wydawanego przez Okręgową Izbę Pielęgniarek i Położnych na podstawie dyplomu ukończenia uczelni wyższej kształcącej pielęgniarki. Osobie posiadającej prawo wykonywania zawodu przysługuje prawo posługiwania się tytułem zawodowym „pielęgniarka” albo „pielęgniarz”.

Tytuł specjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa nefrologicznego obecnie (2018 r.) nie jest nadawany.

Pielęgniarki mają ustawowy obowiązek kształcenia podyplomowego. System ten przewiduje edukację w ramach kursów specjalistycznych, kwalifikacyjnych bądź specjalizacji w określonej dziedzinie pielęgniarstwa. Dodatkowym atutem przy zatrudnianiu pielęgniarki – specjalisty pielęgniarstwa nefrologicznego może być zatem:

• tytuł specjalisty w pokrewnej dziedzinie,
• zaświadczenia potwierdzające ukończenie kursów kwalifikacyjnych w dziedzinach pokrewnych,
• zaświadczenia potwierdzające ukończenie kursów specjalistycznych przydatnych w opiece nad pacjentami z chorobą nerek, np.: dializoterapia, wywiad i badania fizykalne,
• tytuł magistra pielęgniarstwa.

Wykaz dziedzin, w których mogą być prowadzone specjalizacje i kursy kwalifikacyjne ogłasza w odrębnych przepisach minister właściwy do spraw zdrowia.

Więcej informacji znajduje się w sekcji: 4.2. Instytucje oferujące kształcenie, szkolenie i/lub potwierdzanie kompetencji w ramach zawodu.

Możliwości rozwoju zawodowego i awansu

Pielęgniarka – specjalista pielęgniarstwa nefrologicznego ma obowiązek podnoszenia, aktualizowania wiedzy i umiejętności, poprzez różne formy kształcenia podyplomowego. Proces kształcenia zawodowego można poszerzyć dodatkowo o studia II stopnia.

• W ramach rozwoju zawodowego i awansu może zajmować stanowisko:
• pielęgniarki koordynującej pracę innych pielęgniarek,
• pielęgniarki oddziałowej,
• nauczyciela lub pracownika naukowo-dydaktycznego lub pracownika dydaktycznego na kierunku pielęgniarstwo,
• pielęgniarki naczelnej lub dyrektora ds. pielęgniarstwa w zakładach opieki zdrowotnej,
• konsultanta wojewódzkiego w dziedzinie pielęgniarstwa,
• konsultanta krajowego w dziedzinie pielęgniarstwa.

Możliwości potwierdzania kompetencji

Obecnie (2018 r.) w zawodzie pielęgniarka – specjalista pielęgniarstwa nefrologicznego nie ma możliwości potwierdzania kompetencji zawodowych w ramach edukacji formalnej i pozaformalnej.

Alternatywną formę potwierdzenia kompetencji w zawodzie oferują instytucje organizatorów kształcenia podyplomowego pielęgniarek (w tym Okręgowe Izby Pielęgniarek i Położnych), które potwierdzają:

• ukończenie kursu kwalifikacyjnego w dziedzinie pielęgniarstwa nefrologicznego i dializoterapii, pozwalającego na udzielanie świadczeń zdrowotnych będących w zakresie pielęgniarstwa nefrologicznego,
• ukończenie kursów specjalistycznych przydatnych w opiece nad pacjentem z chorobami nerek.

Do kształcenia w ramach kursu kwalifikacyjnego może przystąpić osoba, która:

• posiada prawo wykonywania zawodu pielęgniarki,
• posiada co najmniej 6-miesięczny staż pracy w zawodzie,
• została dopuszczona do kursu kwalifikacyjnego po przeprowadzeniu postępowania kwalifikacyjnego.

Każdy ukończony pozytywnym wynikiem kurs z różnych dziedzin pielęgniarstwa lub specjalizacja pielęgniarska oraz zdobyte tytuły naukowe w pielęgniarstwie potwierdzane są przez Okręgową Izbę Pielęgniarek i Położnych wpisem do prawa wykonywania zawodu.

Więcej informacji można uzyskać w Bazie Usług Rozwojowych https://uslugirozwojowe.parp.gov.pl oraz Zintegrowanym Rejestrze Kwalifikacji https://rejestr.kwalifikacje.gov.pl

Osoba zatrudniona w zawodzie pielęgniarka – specjalista pielęgniarstwa nefrologicznego może rozszerzać swoje kompetencje zawodowe w zawodach pokrewnych:

Pracownik w zawodzie pielęgniarka – specjalista pielęgniarstwa nefrologicznego wykonuje różnorodne zadania, do których należą w szczególności:

• Z1 Sprawowanie profesjonalnej opieki nad pacjentem ze schorzeniami nerek leczonym zachowawczo.
• Z2 Sprawowanie wszechstronnej, indywidualnej opieki nad pacjentem leczonym za pomocą hemodializy i technik ciągłych (hemofiltracja, hemodiafiltracja).
• Z3 Przygotowywanie pacjenta i/lub pomocnika rodzinnego do różnych form dializy otrzewnowej i nadzorowanie jej prawidłowego przebiegu.
• Z4 Sprawowanie profesjonalnej opieki nad pacjentem przed i po zabiegu transplantacji nerki.
• Z5 Przygotowywanie i prowadzenie edukacyjnych programów zdrowotnych dla pacjentów z chorobami nerek i ich rodzin.
• Z6 Prowadzenie współpracy z zespołem terapeutycznym (lekarzem nefrologiem, chirurgiem, psychologiem, dietetykiem, diabetologiem oraz rodziną pacjenta).
• Z7 Prowadzenie współpracy z firmami zaopatrującymi pacjentów w sprzęt niezbędny do dializoterapii ¹⁷.
• Z8 Koordynowanie działań mających na celu zapewnienie opieki nefrologicznej.

Kompetencja zawodowa Kz1: Udzielanie specjalistycznych świadczeń zdrowotnych pacjentom z chorobami nerek obejmuje zestaw zadań zawodowych Z1, Z2, Z3, Z4, Z5, Z6, Z7, Z8, do realizacji których wymagane są odpowiednie zbiory wiedzy i umiejętności.

Pracownik w zawodzie pielęgniarka – specjalista pielęgniarstwa nefrologicznego powinien posiadać kompetencje społeczne niezbędne do prawidłowego i skutecznego wykonywania zadań zawodowych.

W szczególności pracownik jest gotów do:

• Ponoszenia odpowiedzialności za bezpieczeństwo własne, pacjenta i jego środowiska w ramach opieki nefrologicznej.
• Przestrzegania tajemnicy zawodowej i praw pacjenta.
• Kierowania się zasadami Kodeksu Etyki Zawodowej Pielęgniarki i Położnej Rzeczpospolitej Polskiej.
• Dokonywania samooceny i weryfikacji działania własnego i oceny osób, którymi kieruje w zakresie realizacji zadań zawodowych w ramach opieki nefrologicznej.
• Realizowania współpracy z personelem szpitala w obszarze opieki nefrologicznej.
• Sprawowania opieki nad pacjentem z chorobą nerek zgodnie z aktualną wiedzą medyczną.
• Podejmowania działań w stanach zagrożenia zdrowia i życia.
• Działania w sytuacjach konfliktowych w efektywny sposób.
• Wyrażania szacunku i empatii dla pacjenta.
• Doskonalenia kompetencji zawodowych w sposób ciągły, z uwzględnieniem zmian organizacyjnych, prawnych oraz związanych z postępem badań nefrologicznych.

Pracownik powinien mieć zdolność właściwego wykonywania zadań zawodowych i predyspozycje do rozwoju zawodowego. Dlatego wymaga się od niego odpowiednich kompetencji kluczowych. Zostały one zilustrowane w formie profilu (rys. 1) ukazującego ważność kompetencji kluczowych dla zawodu pielęgniarka – specjalista pielęgniarstwa nefrologicznego.

Rys. 1. Profil kompetencji kluczowych dla zawodu pielęgniarka – specjalista pielęgniarstwa nefrologicznego

Uwaga:

Wykaz kompetencji kluczowych opracowano na podstawie wykazu stosowanego w Międzynarodowym Badaniu Kompetencji Osób Dorosłych − projekt PIAAC (OECD).

Kompetencje zawodowe pracownika w zawodzie pielęgniarka – specjalista pielęgniarstwa nefrologicznego nawiązują do opisów poziomów Polskiej Ramy Kwalifikacji.

Opis zawodu, zadań zawodowych i wymagań kompetencyjnych może stanowić materiał informacyjny dla przygotowania (lub aktualizacji) opisów kwalifikacji wprowadzanych do Zintegrowanego Systemu Kwalifikacji (ZSK). Więcej informacji:

• Zintegrowany System Kwalifikacji: https://www.kwalifikacje.gov.pl
• Zintegrowany Rejestr Kwalifikacji: https://rejestr.kwalifikacje.gov.pl

Pielęgniarka – specjalista pielęgniarstwa nefrologicznego może podjąć pracę w publicznych i niepublicznych zakładach opieki zdrowotnej, a także innych podmiotach, m.in. w:

• szpitalach uniwersyteckich, wojewódzkich i powiatowych, w tym na oddziałach nefrologii
• poradniach specjalistycznych o profilu nefrologicznym lub transplantologicznym,
• stacjach dializ realizujących świadczenia w trybie ambulatoryjnym lub całodobowym,
• ośrodkach dializy otrzewnowej ³⁰,
• ośrodkach transplantacji,
• zakładach opiekuńczo leczniczych,
• placówkach oświatowych, uczelniach i szkołach kształcących w zawodzie pielęgniarki,
• instytucjach naukowo-badawczych,
• jednostkach administracji publicznej (np. jako konsultant w dziedzinie pielęgniarstwa na szczeblu wojewódzkim lub krajowym).

Obecnie (2018 r.) pielęgniarka – specjalista pielęgniarstwa nefrologicznego to zawód poszukiwany na rynku pracy.

Kształcenie

Instytucje oferujące kształcenie w zawodzie pielęgniarka – specjalista pielęgniarstwa nefrologicznego to uniwersytety medyczne, państwowe i niepaństwowe wyższe szkoły zawodowe. Oferują one studia wyższe I i II stopnia na wydziałach pielęgniarstwa (bez specjalizacji).

Szkolenie

Pielęgniarki mają ustawowy obowiązek stałego aktualizowania wiedzy i umiejętności zawodowych.

Obecnie (2018 r.), zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa, organizatorami kształcenia podyplomowego pielęgniarek mogą być:

• uczelnie, szkoły prowadzące działalność dydaktyczną i badawczą w dziedzinie nauk medycznych,
• podmioty lecznicze,
• inne podmioty po uzyskaniu wpisu do właściwego rejestru podmiotów prowadzących kształcenie podyplomowe.

Wykaz dziedzin, w których mogą być prowadzone szkolenia w formie kursów kwalifikacyjnych dla osób pracujących w zawodzie pielęgniarka – specjalista pielęgniarstwa nefrologicznego ogłasza w odrębnych przepisach minister właściwy do spraw zdrowia. Natomiast przykładowa tematyka kursów specjalistycznych może obejmować takie zagadnienia, jak:

• dializoterapia,
• podstawy opieki paliatywnej,
• wywiad i badania fizykalne.

Dodatkowo pielęgniarka – specjalista pielęgniarstwa nefrologicznego może aktualizować swoją wiedzę poprzez udział w konferencjach naukowych, sympozjach, warsztatach, odczytach, jak również poprzez samokształcenie.

Obecnie (2018 r.) wynagrodzenie miesięczne osób pracujących w zawodzie pielęgniarka – specjalista pielęgniarstwa nefrologicznego zawiera się najczęściej w przedziale od 3290 zł do 6400 zł w przeliczeniu na jeden etat. Większość pielęgniarek nefrologicznych osiąga zarobki w dolnej części tego przedziału.

Wynagrodzenie to jest zróżnicowane i uzależnione od kilku czynników, w tym od:

• stażu pracy,
• wykształcenia,
• formy zatrudnienia (umowa o pracę, kontrakt cywilnoprawny),
• referencyjności danej placówki ochrony zdrowia,
• rodzaju pracodawcy (prywatny, publiczny),
• sytuacji na lokalnym rynku pracy.

W zawodzie pielęgniarka – specjalista pielęgniarstwa nefrologicznego możliwe jest zatrudnienie osób z niepełnosprawnościami. Zawód mogą wykonywać osoby z następującymi rodzajami niepełnosprawności – pod warunkiem odpowiedniego dostosowania środowiska pracy (pod względem technicznym i organizacyjnym) do rodzaju niepełnosprawności:

• z dysfunkcją narządu słuchu (03-L), pod warunkiem, że niepełnosprawność ta jest możliwa do skorygowania za pomocą aparatów słuchowych;
• z wadami i dysfunkcją wzroku (04-O), w przypadku możliwości skorygowania ich szkłami optycznymi lub soczewkami kontaktowymi,
• z niewielką dysfunkcją kończyn dolnych (05-R); wymagane jest wówczas wyposażenie stanowiska w uchwyty, poręcze, regulowaną wysokość krzesła, podnóżka i inne udogodnienia,
• z innymi rodzajami niepełnosprawności wynikającymi z chorób układu krążenia, oddechowego, pokarmowego, moczowo-płciowego i innych pod warunkiem, że praca jest zorganizowana w taki sposób, aby pracownik miał możliwość regularnego przyjmowania leków i dokonywania niezbędnych zabiegów pielęgnacyjno-medycznych (np. zastrzyków z insuliny).